نشست مدیر و معاونان مرکز حوزه‌های علمیه خواهران کشور با مدیر و معاونان حوزه علمیه خواهران استان قم، پنج شنبه 12 تیر 99 در سالن جلسات مرکز برگزار شد.

در این جلسه مدیر و معاونان حوزه علمیه خواهران استان قم، گزارشی از فعالیت‌های انجام شده با رویکرد تحول و ارتقا در این حوزه را در دوره‌ی مدیریت جدید ارائه دادند.

بعد از ارائه‌ی گزارش، مدیر و معاونان مرکز حوزه‌های علمیه خواهران کشور نظرات خود را نسبت به این عملکرد بیان داشتند.

 

-- متن کامل گزارش را در ادامه بخوانید.

 

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قم: حجت‌الاسلام والمسلمین تهرانی

 متون آموزشی حوزه‌های علمیه خواهران توسط بانوان پژوهشگر تدوین شود.

 

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قم با تأکید بر فعال‌سازی مراکز پژوهشی اظهار داشت: این مراکز پژوهشی از نظر گسترش پژوهش‌های تخصصی و تولید محتوای علمی به ویژه تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه خواهران توسط بانوان طلبه پژوهشگر اهمیت فراوانی دارد و متون آموزشی حوزه های علمیه خواهران باید توسط این بانوان تدوین شود.

حجت‌الاسلام و المسلمین تهرانی، مدیر حوزه علمیه خواهران استان قم در دیدار با مدیر و معاونان مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران کشور که صبح روز پنج شنبه 12/4/99 در سالن نشست‌های مرکز مدیریت برگزار شد اظهار داشت: از حجت‌الاسلام و المسملین بهجت‌پور و معاونان محترم مرکز بابت فرصت ایجاد شده برای ارائه گزارش کارهای انجام شده در چندماه گذشته و ایجاد این زمینه همفکری قدردانی می‌کنم.

وی گزارش خود را  با رویکرد تحول و ارتقا در حوزه علمیه خواهران استان قم دانست و افزود: در این گزارش که جزئیات آن توسط معاونان ارائه می‌شود، به اموری که به نوعی نوآوری به حساب می‌آیند و یا کارهایی که مغفول واقع شده است، پرداخته می‌شود.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قم افزود: در رویکرد جدید، مدرسه محوری مورد توجه قرار گرفته است و سعی می‌شود مسیری مشخص شود تا مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم به عنوان بازوی فکری و اجرایی مرکز مدیریت، در سطح ملی اقدامات مورد نیاز را انجام دهد.

وی افزود: هم اکنون 13 مدرسه در سطح دو، 4 مدرسه در سطح سه و 2 مدرسه در سطح چهار تحت نظر مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم درحال فعالیت هستند که در مجموع 3216  طلبه در تمامی سطوح مشغول به تحصیل و 3581 دانش آموخته حاصل کار حوزه علمیه خواهران استان قم بوده است.

در ادامه حجت‌الاسلام و المسلمین تهرانی به بیان اقداماتی که در راستای اصلاح زیرساخت‌ها و انجام امور اساسی و زیربنایی حوزه علمیه خواهران استان قم صورت گرفته پرداخت و گفت: در این راستا این اقدامات انجام شده است؛

 

1.   وضعیت شناسی در عرصه‌های مختلف به منظور کشف فاصله میان وضعیت موجود با وضعیت مطلوب و برنامه‌ریزی برای حرکت به سمت مطلوب

2.     تشکیل شوراهای «آموزشی» ، «علمی- پژوهشی» و «فرهنگی-تبلیغی» با حضور کارشناسان متخصص

3.     برنامه ریزی طرح‌های کلان و ملی

4.     تقویت جایگاه سازمانی مدیریت استان در میان نهادهای مختلف داخل استان

 

وی با اشاره به برنامه‌ریزی طرح‌های کلان و ملی توسط حوزه علمیه خواهران استان قم، اظهار داشت: در این راستا برنامه‌ریزی و اجرای طرح «مجتمع تربیت و تعالی آموزش مهارت‌های کاربردی» که شامل پنج مرکز: «تربیت مدرس» ، «تربیت محقق و پژوهشگر و کارشناس مذهبی برای صداوسیما» ، «تربیت مدیر و کادر مدارس»، «تربیت مبلّغ» و «تربیت مشاور» می‌باشد، در دستور کار قرار دارد.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان قم با تأکید بر فعال‌سازی مراکز پژوهشی اظهار داشت: این مراکز پژوهشی از نظر گسترش پژوهش‌های تخصصی و تولید محتوای علمی به ویژه تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه خواهران توسط بانوان طلبه پژوهشگر اهمیت فراوانی دارد.

وی با تأکید بر گسترش مدارس سطوح سه و چهار در سطح استان قم اظهار داشت: گسترش سطوح تحصیلات تکمیلی در استان، باعث ایجاد ظرفیتی مناسب برای طلاب استان‌های فاقد سطوح سه و چهار است و طلاب شهرستان‌های مختلف می‌توانند از این ظرفیت استان قم به خوبی استفاده کنند.

وی با اشاره به تقویت جایگاه سازمانی مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم اظهار داشت: یکی از مشکلات این مدیریت، دیده نشدن به عنوان یک ارگان مستقل بوده است و عامل اصلی آن نزدیکی و همجواری مدیریت استان قم با مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران کشور بوده است که هم اکنون با پیگیری‌های انجام شده، مدیریت استان در جلسات شورای اداری استان، شورای فرهنگ عمومی، قرارگاه 19 دی، ستاد امر به معروف و نهی از منکر، ستاد همکاری حوزه و آموزش و پرورش، کنگره جامعه‌ی‌ مدرسین و ستاد کنگره ملی شهدای استان قم حضوری فعال داشته است.

 

مسئول اداره ساماندهی، برنامه‌ریزی و نظارت حوزه علمیه خواهران استان قم: حجت الاسلام والمسلمین حسینی‌پناه

 

ارائه گزارش در پنج محور:

1-    ساماندهی نیروی انسانی مدارس

در این محور، ایشان با بیان این مقدمه که تحقق مدارس بالنده، منوط به داشتن نیروی انسانی شایسته است به بیان اقدامات انجام شده و فعالیت‌های در دست اقدام به شرح ذیل پرداخت:

 

الف ) اقدامات انجام شده

*     تشکیل هسته گزینش مدیریت استان به منظور انجام تحقیقات محلی و احراز صلاحیت‌های عمومی و تخصصی کارکنان مدارس

*     تشکیل پرونده  برای کارکنان مدارس

*     تدوین طرح فرایند ارزیابی، به منظور تثبیت و ارتقای نیروی انسانی مدارس

*     برگزاری دوره مهارتی مدیریت برای همه مدیران مدارس تابعه

*     شناسایی و انجام مصاحبه با تعدادی از خواهران دانش‌آموخته حوزه به منظور بکارگیری ایشان به عنوان مدیر یا کادر مدارس در صورت نیاز

 

ب ) امور در دست اقدام

*     اجرای فرایند ارزیابی نیروی انسانی مدارس

*     اجرای دوره‌های علمی و مهارتی برای کادر مدارس متناسب با نیازهای ایشان

*     اجرای دوره‌های ارتقایی متناسب با جایگاه مدارس قم

 

در ادامه گزارش، به برخی از موانع محور اول(ساماندهی نیروی انسانی مدارس) اشاره شد. از جمله تنافی در آیین‌نامه‌ها و قوانین موجود؛ برای نمونه، در شرح وظایف هیأت امنا (مصوب شورای اداری مرکز)، ارزیابی معاونین مدرسه به هیأت امنای مدارس سپرده شده در حالی که در آیین‌نامه‌ی مدیریت مدارس، این امر به مدیریت استان واگذار شده است.

 

2-    ساماندهی هیأت امنای مدارس

در این محور، ایشان نیز با بیان این مقدمه که: (قوانین مربوط به هیأت امنا به صورت پراکنده در آیین‌نامه‌های مختلف از جمله آیین‌نامه مدیریت مدارس و آیین‌نامه مراکز تخصصی و مصوبه شورای اداری مرکز مبنی بر شرح وظایف هیأت امنا آمده است و در نتیجه آیین‌نامه جامع مدوّنی وجود ندارد) ؛ به اقدامات انجام شده یا در دست اقدام در این محور پرداخت:

*     تدوین اساسنامه پیشنهادی هیأت امنای مدارس و ارسال آن به معاونت امور حوزه‌ها و مرکز برنامه‌ریزی و نظارت

*     پیگیری و حضور در جلسات تصویب اساسنامه مذکور

*     پیگیری تشکیل جلسات هیات امنا و حضور در آن جلسات به منظور تأکید بر اهمیت جایگاه هیأت امنا و انجام وظایف محوله

*     تکمیل اعضای هیأت امنا در مواردی که نیاز به تکمیل و ترمیم دارد

*     برگزاری اجلاس سالیانه هیأت امنای مدارس به منظور همفکری و تقویت هیأت امناها

 

در محور دوم نیز با توجه به آنچه در مقدمه ذکر شد تفاوت‌هایی در قوانین وجود دارد که با تدوین اساسنامه جدید برطرف خواهد شد.

 

3-    تأسیس و توسعه مدارس و رشته‌ها

در این محور اولاً توجه به این نکته لازم است که تأسیس و توسعه در استان قم نمی‌تواند بر اساس آمایش سرزمینی کل کشور انجام شود بلکه لازم است با توجه به ویژگی‌ها و ظرفیت‌های استان قم، آمایش سرزمینی خاص انجام و تأسیس و توسعه مدارس و رشته‌ها در استان قم متناسب با آن صورت پذیرد.

 

در ادامه این محور، گزارشی از اقدامات انجام شده نسبت به توسعه مراکز تخصصی سطوح 3 و 4 ارائه گردید.

 

4-    فعال نمودن کمیسیون توسعه و برنامه‌ریزی

با عنایت به مأموریت‌های مهمی که کمیسیون توسعه و برنامه‌ریزی بر عهده دارد در یک نیمسال بیش از شش جلسه برگزار شد که حاصل آن تدوین اساسنامه پیشنهادی هیأت امنای مدارس و همچنین تصویب طرح‌های صندوقی مدارس بود که از میان بیش از 100 طرح ارائه شده از مدارس بعد از بررسی‌های لازم، 70 طرح اصلاح وتصویب شد.

 

5-    تدوین برنامه پنج‌ساله

در این محور مطالعه اسناد بالادستی انجام شده و بیانیه مأموریت استان نیز تدوین گردیده و در گام‌های بعدی، برنامه پیشنهادی معاونت‌ها اخذ و تدوین برنامه پنج‌ساله انجام خواهد شد.

 

 

معاون آموزش حوزه علمیه خواهران استان قم: خانم دکتر رنجبر

‌تحول ‌در ‌نظام آموزشی سطح دو ضروری است

 

معاون آموزش حوزه علمیه خواهران استان قم با اشاره به ضرورت ‌تحول ‌در ‌نظام آموزشی سطح دو اظهار داشت: در این زمینه با آسیب شناسی و شناخت کاستی‌ها، باید برای جبران آن تلاش کنیم و با ایجاد یک سیر تحولی در حوزه، مدارس خود را به محیطی پویا برای تحصیل طلاب با حضور اساتیدی به‌روز و دارای مهارت‌های لازم برای بهره‌مندی هرچه بیشتر طلاب، تبدیل کنیم.

زهره رنجبر در این نشست گفت: با بررسی‌های صورت گرفته و شناسایی ‌خلاءهای ‌کیفی ‌در ‌حوزه‌های ‌آموزشی، شورای آموزش استان راه‌اندازی شد و با تلاش‌های این شورا، واحدهای اقتضایی با رویکرد ارتقاء مهارتی طلاب تدوین و آزمون جامع برای مقاطع سطح دو با هدف افزایش کیفی سطح دانش و مهارت طلاب، طراحی شده است. 

 

وی با اشاره به آسیب‌های فرآیند ارزش‌یابی در مدارس علمیه خواهران استان قم اظهار داشت: با مطالعات و بررسی‌های متوالی متوجه شدیم که فرآیند ارزشیابی تحصیلی در حوزه، دستاوردها، خروجی و کارکردهای حوزه در متن جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اولین قدم برای رفع این مشکل، قانع کردن مدیران و کادر مدارس به موضوعیت نداشتن نمره و معدل بالای طلاب است. لذا درخواست شد تا آموزش‌ها و سئوالات امتحانی، کاربردی‌تر و فرآیند ارزشیابی استانداردتر شوند. 

 

وی با اشاره به اهمیت جذب حداکثری طلاب افزود: در زمینه پذیرش مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم اقداماتی از قبیل دریافت و بررسی مداوم اقدامات تبلیغی مدارس، تنظیم گزارش جامع و احصاء کاستی‌ها، هماهنگی برای مصاحبه مدیریت استان با صدا و سیما، نصب بنر در استان، درج اطلاعیه در فضای مجازی و تعامل با آموزش و پرورش جهت معرفی حوزه‌های علمیه در فرایند هدایت تحصیلی دانش‌آموزان بوده که در مجموع باعث ایجاد رضایت در میزان جذب و پذیرش استان قم شده است. 

 

مشاور آموزش حوزه علمیه خواهران استان قم: خانم دکتر شریف

بنده از جایگاه مشاور، بطور طبیعی باید بیشتر دیدگاه نقادانه داشته باشم. لذا از زحمات ریاست محترم مرکز، مدیریت استان و معاون آموزش استان، بخاطر فرصتی که در اختیارم گذاشته شده تشکر می‌کنم.

اگر در دیدگاه کلان نگاه کنیم، شاید همانگونه که باید رابطه‌ی علم و صنعت در دانشگاه دیده شود، لازم است پیوند میان دین و جامعه در حوزه علمیه هم دیده شود. باید دید آنچه که در حوزه‌ها آموزش داده می‌شود چقدر پاسخگوی نیازهای جامعه است؟ جامعه به معنای اعم و تخصصی. جامعه عمومی ما، مردمانی هستند که از حوزه انتظار الگودهی و سازماندهی دارند و جامعه تخصصی ما که اندیشمندان، متفکّران و دانشگاهیان هستند، انتظار نظریه‌پردازی‌های کلان و دقیق را دارند.

من از آمارهای داده شده استفاده می‌کنم. در سطح2 ، میزان انصرافی‌ از تحصیل 675 نفر و تعداد ترک تحصیل کنندگان 840 نفرند،  و در سطح3 تعداد افرادی که ترک تحصیل کرده‌اند، 22 نفر و انصرافی‌ها 117 نفرند و این آمار، گواه بر این است که خود حوزویان هم از روند موجود راضی نیستند.

به زعم خودم و طبق بررسی‌هایی که انجام دادم، دیدگاه خودم (که البته کاملاً قابل نقد هم می‌باشد) را عرض می‌کنم.

 

*       تخصصی نبودن سطح 2ـ برای پاسخگویی به نیازهای جامعه‌ی‌ تخصصی و عمومی، نیازمند این هستیم که خود حوزه از نظر آموزش، تخصصی‌تر شود. این در حالی است که در مدرک های سطح 2 حوزه حتی عنوان رشته و گرایش درج نمی‌شود. در مدرک‌های قدیم همین عنوان درج میشد و این به عنوان مارک و علامت فارغ التحصیل حوزه اصلاً قابل پذیرش نیست. طلبه با چه مدرک تخصصی 4 تا 5 سال از عمر خود را صرف کند؟ یک طلبه‌ سطح 2 به میزان یک رشته‌ی تخصصی ادبیات عرب، فقه و اصول و.. می‌خواند. درست است که علوم حوزوی یک حوزه‌ی پردامنه هستند و قاعدتاً سطح 2 هم به همان میزان می‌خواهد کلان شود و این باعث افزایش سنوات و تکراری شدن رابط‌ها خواهد شد. پیشنهاد بنده «گرایشی شدن سطح 2» است و برای چند و چون آن باید کمیته‌های تخصصی شکل بگیرد. واحدهایی که به میزان عمومی دروس حوزه محسوب می‌شوند برای گرایش‌های مختلف تا 2 سال هم قابل تجمیع است و ما از دو سال بعد می‌توانیم وارد گرایش‌هایی شویم که فرایند تخصصی شدن را بسیار کوتاه می‌کند. ما الآن در سطح3 تازه گرایشی می‌شویم. به معنای اینکه فلسفه، فقه، اصول ،تفسیر از هم جدا می‌شوند در حالی که اگر این حوزه در سطح 2 وارد شود به پاسخگویی نیاز جامعه نزدیکتر می‌شویم. همچنین علاوه بر تخصصی بودن، کاربردی بودن نیاز دیگری است که ما در حوزه لازم داریم. در سطح 3 گرایش‌هایی را داریم که ناظر به نیازهای روز و کاربردی نیستند اما اگر با نگاه کاربردی بودن، وارد سطح 3 شویم بسیار به هدف خودمان نزدیک‌تر خواهیم شد.

*       همچنین ما در سطح 4 می‌توانیم انتظار نظریه‌پردازی و اجتهادمحوری را داشته باشیم. این به معنای سیر تخصصی شدن می‌باشد.

*       نکته دیگری که وجود دارد بحث پژوهش است. ما با سه جزیره جدای آموزش، پژوهش و فرهنگی مواجه هستیم. طلبه یک بار مورد برنامه‌ریزی در حوزه‌ی آموزش، یک بار مورد برنامه‌ریزی در حوزه‌ی پژوهش و یک بار مورد برنامه‌ریزی در حوزه فرهنگی قرار می‌گیرد در حالی که تار و پود در هم تنیده این سه حوزه، چنان به هم وابسته هستند که ما پژوهش را حوزه و معاونت و جزیره جدا نباید در نظر بگیریم. تلفیق آموزش و پژوهش در برنامه‌های استان را به عنوان یک ثمره درخشان تبریک عرض می‌کنم. همچنین تبدیل شدن مرکز مطالعات و تحقیقات به پژوهشگاه را تبریک می‌گویم. در پژوهشگاه زن و تحقیقات می‌بینید که ما چطور در یک حوزه تخصصی به صورت متمرکز و با رویکرد پژوهشی پیش رفتیم و دستاوردهای بسیار ارزشمندی را پیدا کردیم و اکنون در مسیر گفت‌وگو با مجموعه‌های بدیل هستیم که مدعیان بحث زن و خانواده هستند.

*       نکته‌ دیگری که می‌توانیم آن را به عنوان خلل آموزشی تلقی کنیم بحث ضعف انگیزشی است. بحث ایجاد انگیزش در طلاب، یک ضرورت جدی است. در حوزه، با دو رویکرد استادمحور و متن‌محور مواجهیم در حالی که این‌ها ابزار هستند. نمی‌خواهم عرض کنم این مغالطه هست ولی ما فرایند بسیار بالاتری در حوزه داریم به نام اخلاق‌محوری که همه داعیه و دغدغه آن را دارند اما عملاً نه در بحث آموزش است، نه در بحث پژوهش. می‌شود کارگاه‌ها و مسائل افزون بر متن حوزه. در حالی که ما اگر اخلاق را به مثابه یک ماهیت حوزوی تعریف کنیم، هم در بحث انگیزش هم در بحث خروجی با تغییرات بسیاری مواجه خواهیم شد.

*       نکته دیگری که در بحث آموزش می‌توان به آن اشاره کرد، محروم ماندن عرصه‌ی بین‌اللمل است. اگر حوزه، بدنه و ستون دینی دارد، دیگربینی دینی یک ورود بسیار عالی در بحث بین‌الملل است که دارای ظرفیت‌های بالا، امکان فعالیت بسیار و تقاضای زیاد است.

 

در مجموع پیشنهادات ما، گرایشی کردن سطح2، کاربردی کردن سطح3 و افزودن رشته‌های دیگری همچون ادیان، هنر و ... که پاسخگوی مسائل روز هستند بوده و همچنین تأسیس مراکز پژوهشی که پاسخگوی نیازهای جامعه تخصصی ما باشند. و بالأخره وارد شدن در عرصه گفت‌وگو با جامعه‌ی بین‌الملل، دانشگاهیان و عموم بانوان به نظرم بسیار ضروری می‌باشد.

 

معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران استان قم: خانم حیاتی

اولاً ارائه این گزارش از دو جهت ثمربخش هست. یکي این که حدود بیش از شش ماه را بازنگری کردیم كه اين خودارزیابی برای مدیریت استان و بخش پژوهش ایجاد كرده است. دوم اين كه با اين گزارش در معرض سنجش بزرگواران هستیم و درخواست داريم در بخش پژوهش، فرهیختگان و اساتیدی که حضور دارند و قطعاً سبقه‌ی پژوهشی دارند، یاری فرمایند و ارزيابي خود را نسبت به فعالیت پژوهشی استان داشته باشند.

ثانياً سعی شد گزارش امروز رویکرد متفاوتی نسبت به گزارش ارائه شده در جلسه شورای علمي پژوهشی استان قم با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین بهجت‌پور در تاریخ 27 فروردین باشد.

در این گزارش ابعاد مختلف پژوهشی لحاظ شده و با ملاحظه رهنمودهای مدير محترم مركز در زمینه پژوهش تدوین شده است.

رویکرد دوم این گزارش محورهای ابلاغی است که در جلسه پیش‌نشست این بازدید در بازدیدهای استانی مدّ نظر قرار گرفته است.

در واقع هدف ما در بحث پژوهش ایجاد تحول پژوهشی در بانوان حوزوی است. مسیری که طی شده یک مسیر ضد رکود بوده و مسیر پیش‌رو، مسیر رونق است.

در مسیر ضد رکود، وضعیت‌شناسی، اولویت‌سنجی، ملاحظه‌ی نیازها و کاستی‌ها در مجموعه استان و مدارس، هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی و حرکت صورت گرفته است.

بنابراين گزارش موجود در دو محور با رویکرد ضد رکود ارائه می‌گردد و این نوید را می‌دهیم که گزارش بعدی با رویکرد رونقی باشد که در بحث پژوهش در مدیریت استان ایجاد خواهد شد.

محور اول: فعالیت‌های مدیریت استان در بخش پژوهش

محور دوم: فعالیت‌های پژوهشی مدارس

 

محور اول: فعالیت‌های مدیریت استان در بخش پژوهش

تهیه و تدوین مجلات پژوهشی: دو مجله علمی ترویجی میثاق و فصلنامه علمی پژوهه قبل از ورود ما آغاز شده اما دچار رکود شده بود و ما این نوید را می‌دهیم که تا پایان تیرماه شماره 3 فصلنامه پژوهه چاپ شود و مجله ترویجی میثاق هم که در مراحل ارزیابی نهایی هست امیدوار هستیم به زودی به مرحله چاپ برسد.

شورای علمی پژوهشی: بیش از دو سال است كهجلسات شورای علمی پژوهشی به طور منظم تشكيل نشده است (آخرین آمار مربوط به سال 96 بوده). اما با شروع مسئوليت حجت‌الاسلام والمسلمین تهرانی و حضور جناب آقای دكتر عابدینی به عنوان مشاور پژوهشي مدير استان، جلسات شورا به صورت هفتگی پیگیری می‌شود که مصوبات خوبی داشته است. در این مصوبات رویکرد ضد رکودی و رونقی مد نظر قرار گرفته شده و طرح‌هایی در حال تدوین و نهایی شدن است مانند طرح رشد پژوهشی که به زودی طرح‌ها را به مرکز ارائه خواهیم داد.

بهینه‌سازی کارگروه‌های پژوهشی پایانی در مدیریت استان: در گذشته کارگروه‌هايي در مدیریت استان وجود داشت كه در دوره جديد، بهینه‌سازی آنها پیگیری شد. به ویژه کارگروه‌های سطح 4.

پژوهش‌های پایانی اعم از مقالات پاياني سطح2، پایان‌نامه‌ی سطح3 و رساله‌های سطح4، دچار رکود پژوهشی، ضعف علمی و ساختاری بودند که با حضور معاون آموزش استان در جلسات شورای پژوهش به عنوان یک استاد کارشناس و با رویکرد تلفيق آموزش و پژوهش، به سمت آموزش پژوهش محور حركت كنيم.

در مورد كارگروه‌ها تعداد اعضاي آنها افزایش یافته، تخصص ‌ها بالاتر رفته و روند ارزیابی در عین حال که سرعت پیدا کرده از دقت علمی و افزايش کیفیت ارزیابی طرح‌های اجمالی و تفصیلی برخوردار شده است. سرعت در برگزاری جلسات و بازه زمانی دریافت طرح از طلبه و پاسخ به طلبه، کمتر شده است اما دقت، بالاتر رفته است.

رشد خلاقیت و مهارت در کادر معاونت پژوهش استان: کادر پژوهش باید راهبر مدارس در فعالیت‌های پژوهشی بوده و خودشان صبغه‌ی پژوهشی داشته باشند. الزام کادر معاونت به شرکت در نشست‌ها و برگزاری کارگاه‌ها، حركت خوبي است كه آغاز شده و در نتيجه، دو همکار در معاونت پژوهش استان، به عنوان ارزیاب مقالات علمی علامه حلی معرفی شده‌اند و سعی خواهد شد ارزیابی‌ها در معاونت با سرعت انجام شود.

همکاری علمی پژوهشی مدیریت استان با مراکز پژوهشی و مجامع علمی: شناسایی مراکز هم‌سو و مراکزی که میتوان از ظرفیت‌های آنها استفاده کرد و مراکزی که بتوان ظرفیت‌های نخبگانی را معرفی کرد تا مشغول به فعالیت شوند. در این راستا برگزاری سه پیش‌نشست با مدیریت استان گلستان برای برگزاری همایش جستارهای پژوهشی با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب، تعامل با مدیریت استان یزد در بحث مجلات استانی و چرخش فراخوان‌ها، دریافت مقالات یکدیگر  ، همکاری با جامعة المصطفی و مجتمع عالی آموزش علوم انسانی در بحث همایش‌های ظرفیت علوم انسانی برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب و درج لوگوی مدیریت استان در یکی از همایش‌ها برای اولین بار و ارزیابی مقالات، همکاری با حوزه علمیه برادران در ارزیابی و جلسات شورای سیاست‌گذاری، گفت‌وگو و تعامل با جامعة الزهرا(س) و دبیرخانه دانشنامه زن مسلمان و نيز معرفی پژوهشگران و طلاب استعداد برتر برای شرکت در کارگاه‌های مدخل نویسی و قلم زنی برای این دانشنامه و همکاری با آنها، هماهنگی با مرکز پژوهشی ادبیات تحلیلی و تحقیقی اسراء تهران برای استفاده از ظرفیت برگزاری دوره‌های آموزشی کارگاه‌های مجازی برای طلاب، دو مجموعه درون سازمانی پژوهشکده زن و خانواده و مرکز مشاوره پژوهشی از دیگر مراکز تعامل و همکاری بوده‌اند.

تبادل اطلاعات و اخبار علمی پژوهشی و استفاده از ظرفیت مجازی: راه اندازی کانال رسمی خبررسان پژوهشی بانوان برای انتشار اخبار و تولیدات محتوای پژوهشی و اطلاع رسانی.

 

محور دوم: فعالیت‌های پژوهشی مدارس

تعامل بین معاونت پژوهش استان و معاونان و مدیران مدارس: در تعاملات خوبي كه صورت گرفته چند كار مهم دنبال شده است:

1. ایجاد تعامل و همدلی، جهت‌دهی و اولویت‌دهی فعالیت‌ها که خروجی آن، مجلات پژوهشی مدارس بود که دو مجله، چاپ و سه مجله هم در دست اقدام است.

2. برگزاری 9 کرسی آزاداندیشی، تدوین طرح کیفی‌سازی پژوهش‌های پایانی و آثار طلاب، شناسایی نقص‌ها، ضعف‌ها و کاستی‌های آثار طلاب، هدف گذاری آثار، رشد پژوهشی بانوان و طرح‌های هم‌سو.

3. بهینه‌سازی کارگروه‌هاي علمي مدارس در راستاي تحقق شعار مدرسه محوری.

 تمام مدارس سطح 2 و سطح 3 دارای کارگروه علمي هستند. البته براي بعضي از مدارس کاشان که به علت بُعد مسافت، کارگروه رشته تفسیر نداشتند، سعی شد جلسات به صورت ویدیوکنفراس برگزار شود.

4. رشد توان پژوهشی بانوان با رویکرد رشد و ارتقای معاونان پژوهشی و با هدف‌گذاری و اولویت‌دهی در مسیر پژوهشی و اساتید ناظر به طرح اشراب، كه با همکاری معاونت آموزش، برنامه‌ریزی‌هاي آن در حال انجام می‌باشد.

استفاده و اهتمام به ظرفیت نخبگانی و استعدادهای برتر: قم تنها استانی است که دارای 43 طلبه استعداد برتر تا پایان سال 98 بوده است.  برگزاری جلسات و تعاملات مجازی با طلاب نخبه و طرح توانمندسازی طلاب استعداد برتر در مسیر آموزش، پژوهش و فرهنگی-تبلیغی با تعامل هر سه معاونت استان اتفاق افتاده است.

افتخارات کسب شده در مدارس: طلاب استان قم در بسياري از جشنواره‌هاي علمي پژوهشي رتبه‌هاي خوبي كسب كرده‌اند كه در متن گزارش آمده است.

 

در پايان لازم است به اين نكته اشاره كنم که، سرفصلی از مهم‌ترین طرح‌ها و برنامه‌ها تهيه شده که بسیاری از این‌ها در مرحله نهایی شدن می‌باشد و جلسات متعدد شورای علمي پژوهشي با محوریت این طرح‌ها برگزار شده است.

 

در این طرح‌ها، سیاست‌های کلان حوزه و معاونت پژوهش مركز و برنامه‌های ابلاغی مد نظر بوده است و امیدواريم به عنوان بازوي معاونت پژوهش مركز، اين طرح‌ها بتواند در سطح ملی ارائه شود و در صورت تأیید، به سایر استان‌ها پيشنهاد شود.

 

 

معاون فرهنگی تبليغي حوزه علمیه خواهران استان قم: خانم نیک‌زاد

شبکه تبلیغ تخصصی دختران راه اندازی می‌شود

 

معاون فرهنگی تبليغي حوزه علمیه خواهران استان قم با تأکید بر ضرورت راه اندازی شبکه تبلیغ تخصصی دختران اظهار داشت: این شبکه تبلیغ، به منظور آغاز فرآیند تربیت دینی دختران از سنین کودکی و نوجوانی با نگاه بلند مدت و شناسایی استعدادهای ویژه در دختران برای تحصیل در حوزه، راه اندازی می شود.

سركار خانم فهیمه نیک‌زاد گفت: با بررسی‌های صورت گرفته در شش ماه گذشته متوجه شدیم که ساختار نظام‌مندی در حوزه‌ی فعالیت‌های فرهنگی تبلیغی، وجود نداشته است و این مسئله در عدم ارتقاء کیفی برنامه‌های فرهنگی تربتی و تبلیغی اثرگذار بوده است.

وی افزود: برای خروج از این وضعیت، در اولین قدم، شورای فرهنگی تبليغي در مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم تشکیل شد که این شورا متشكل از سه کمیته«فرهنگ و هنر»، «اخلاق و تربیت» و «تبلیغ و ارتباطات» مي‌باشد.

معاون فرهنگی تبليغي حوزه علمیه خواهران استان قم در ارتباط با خروجی و دستاوردهای این شورای فرهنگی اظهار داشت: نهایی‌سازی نظام اولویت برای طرح‌های فرهنگی، تدوین ساختار و نظام جامع طراحی و تصویب ایده‌های فرهنگی، تبلیغی، تربیتی و طراحی اطلس فرهنگی متناسب با اقتضائات جغرافیایی از خروجی‌های این شورای فرهنگی بوده است.

وی با اشاره به ضرورت تعامل اثربخش با مدیران و معاونان فرهنگی مدارس علمیه خواهران گفت: بازدید اختصاصی از بخش فرهنگی مدارس، برگزاری نشست‌های فرهنگی با حضور مدیران و معاونان فرهنگی، نظرسنجی از مدیران و معاونان در طراحی برنامه‌های فرهنگی متمرکز پیش از اجرا، استفاده از نتایج بازدیدها و هم اندیشی‌ها در جهت تدوین برنامه‌های پیش‌رو و ایجاد شبکه ارتباط هدفمند معاونان فرهنگی از اقدامات انجام شده در این زمینه بوده است.

خانم نیک‌زاد با تأکید بر فعالیت های اثرگذار در تبلیغ تخصصی افزود: در راستای توانمندسازی و ارتقای کیفی مهارت‌های معاونان فرهنگی اقداماتی از قبیل؛ ارزیابی مستند از توانمندی‌های معاونان و جمع‌بندی نتایج، دریافت دیدگاه‌های مدیران در تعیین نظام اولویت در برگزاری دوره‌های توانمندسازی و ارائه راهکار و مشاوره‌های حضوری و غیرحضوری به معاونان فرهنگی انجام شده است.

ایشان با توجه به ضرورت راه اندازی شبکه تبلیغ تخصصی دختران اظهار داشت: این شبکه تبلیغ به منظور آغاز فرآیند تربیت دینی دختران از سنین کودکی و نوجوانی با نگاه بلند مدت و شناسایی استعدادهای ویژه در دختران برای تحصیل در حوزه راه‌اندازی می‌شود.

 وی در پایان با تأکید بر نقش حوزه علمیه خواهران در کاهش آسیب‌های رفتاری بانوان استان قم گفت: ستاد «کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی» هم اکنون در مدیریت حوزه علمیه خواهران استان قم تشکیل شده است و با توجه به تعامل با نهادهای استانی مانند استانداری، بهزیستی، کمیته امداد، سازمان تبلیغات و... موفق به تصویب پنج دوره تربیت مبلغ تخصصی مرتبط با آسیب‌های اجتماعی شده‌ایم.

 

سرپرست معاونت اداری مالی حوزه علمیه خواهران استان قم: حجت الاسلام والمسلمین کریمی

توسعه همه جانبه، مستلزم توسعه‌ی زیرساخت‌هاست و برنامه‌های ارائه شده توسط معاونت‌ها و انتظارات مدير محترم مركز، همه حاکی از این است که باید تناسبی بین انتظارات به حق مدير محترم مركز و جایگاه ویژه استان قم و امکانات نرم افزاری و سخت‌افزاری موجود که در اختیار ماست، ایجاد شود.

يكي از منابع مهم براي كارهاي بزرگ، نيروي انساني توانمند است كه به توفيق الهي، در دوره جديد مديريت استان قم، موضوع گزینش و تثبیت شغلی کارکنان موجود در استان، پيگيري شد كه در نتيجه باعث آرامش در مجموعه و انگیزه بیشتر در کار شده است.

دومين كاري كه براي نيروي انساني مجموعه بايد انجام شود، توانمندسازی نیروهاست، كه در اين زمينه هم اقداماتي صورت گرفته. همچنین در زمينه نيروي انساني استان، كار مهم ديگري كه صورت گرفته، به‌گزيني و كيفي‌گزيني نيروهاي خدمتگزار در معاونت‌هاي مختلف استان است. در اين رابطه هم، نيروهاي شايسته‌اي شناسائي شده‌اند كه مراحل گزينش آنها در حال انجام است.

در بحث رفاه کارکنان هم كارهايي از قبيل و انعقاد تفاهم‌نامه برای دریافت وام از بانک رسالت و صندوق دفتر تبليغات و نيز پيگيري بيمه كاركنان و بيمه حوادث و ... بوده است.

موضوع دوم در توسعه برنامه‌ها و فعاليت‌ها، امكانات سخت‌افزاري مورد نياز است. در اين رابطه ما به طور جدّي درخواست تغيير مكان ساختمان اداري استان را داريم. چون اصلاً امكانات مناسبي براي فعاليت اداري خوب ندارد.

مطلب سوم در خصوص پروژه‌های عمرانی است. شش زمین بزرگ در اختیار حوزه علميه خواهران بوده است که در حال انتقال از وضعیت متزلزل به وضعیت ثبات است و استمرار آن مستلزم این است که موضوع معافيت حوزه‌های علمیه از پرداخت عوارض به شهرداري را به طور جدّي پيگيري‌ كنيم.

در ادامه ایشان گزارشی از زمین‌های موجود و پیگیری‌های انجام شده در رابطه با هر زمین را (اخذ سند زمين، توافقات، تغییر کاربری‌ها، دیوارکشی‌ها و ...) ارائه دادند.

در بحث منابع مالی پایدار، نصب پنل‌های خورشیدی در چهار مدرسه را داشتیم که منبع مالی پایدار برای آن مدارس خواهد بود. همچنین برگزاری جلساتی که با جامعه خیرین، در اين رابطه داشته‌ايم.

 

 مشاور فرهنگی تبليغي مدير حوزه علمیه خواهران استان قم: حجت الاسلام والمسلمین دکتر عباسی

 چالش‌های کلان فرهنگی که در مدارس حوزه علمیه خواهران استان احصاء شد موارد زیر است:

-        خلاء خودباوری بین طلاب و اساتید در مقایسه با دانشگاهیان؛ که باعث آسیب زدن به حوزه است.

-        کاربردی نبودن آموزش‌های فرهنگی تبلیغی.

-        نگاه دست دومی به مقوله فرهنگ و تبلیغ در مدارس علمیه.

-        خلاء و گاهی عدم کار تیمی و تشکیلاتی.

-        خلاء منابع انسانی متخصص، طراح و دارای قدرت باروري فكر و انديشه و برنامه.(در عین حال که مجموعه‌ی بسیار خوب، باتقوا و متعهدی داریم)

-        خلاءهای ساختاری مدارس. (احساس می‌کنیم، ساختار هیئت امنایی مدارس که یا در حوزه فرهنگ و تبلیغ غیر فعال است یا فعالیتش در غیر سیاست‌های اسناد بالادستی ماست، باعث شده كه ساختار مدارس ما غیر چابک باشد و این کار را در مراحل بعدی سخت می‌کند.) 

-        خلاء تولید محتوای ترویجی مناسب با سن، جنس و فکر مخاطب.

-        خلاء جریان‌سازی در جامعه مخاطب که بیشتر رویکرد ترویجی کار است.

 

ما در شوراي فرهنگي تبليغي مديريت استان قم یک اصول حاکمی را برای رفع این خلاءها و  آسیب‌ها طراحی کردیم که عبارتند از:

-        امید به آینده و شعار آرمانگرایی واقع گرایانه. (حقیقتاً به آینده  امیدواریم. در عین حال که خطرات و چالش‌ها را درک کردیم و آسیب‌ها را می‌بینیم کاملاً به آینده تشیع، جهان اسلام و فضای حوزه‌های علمیه امیدوار هستیم.)

-        تلاش براي ايجاد خودباوری در بین اساتید، کادر و طلاب که این اصل حاکم بر کارهای فرهنگی تبلیغی ماست.

-        استفاده از دانش و تجربه موجود در فعالیت‌ها به صورت تخصصی.

-        فعال نمودن مدارس با تصدّی‌گری خود طلاب و کادر مدرسه در فعالیت‌ها. بايد خود طلبه‌ها متولی اجرا شوند و صرفاً نقش ما حمایتگری است.

-        تعيين فرایند کار تشکیلاتی.

-         رویکرد کادرسازی در تمامي فعاليت‌ها.

-        دید کلان‌نگر مجموعه اساتید، طلاب و کادر در سطح جهان اسلام و فضای بین‌الملل (نشست‌هایی طراحی و فضایی آماده شده است و با یک سری از مدارس علمیه خواهران خارج از کشور و مراکز اسلامی ویژه بانوان شیعی هم ارتباط گرفتیم که در فازهای بعدی اگر آن مدارس به حدّ مطلوب برسند آنها را می‌شود در یک فضای ارتباطی کامل قرار داد که حتی مدارس حوزه علمیه استان قم این احساس هویت را پیدا کنند که نسبت به مدارس تازه راه‌اندازی شده، یک پشتیبان علمی و معنوی باشند.

 

ايشان در ادامه افزود: در حوزه‌ها و عرصه‌هاي مختلف از قبيل حوزه‌ی توليد محتوا، حوزه‌ی ترويج و حوزه‌ی شبكه‌سازي سعي شد تا اين اصول رعايت شود.

وي در خاتمه گفت: کارهای خوبی انجام شده اما طبق فرموده مقام معظم رهبري ما ضعف جدی در تبلیغات و اطلاع‌رسانی داریم. لذا در تبليغ مجازي بايد قوي‌تر عمل كنيم و بر اين اساس موضوع تبليغ نوين جزو برنامه‌هاي جدي ما مي‌باشد.

 

 مشاور علمی پژوهشی حوزه علمیه خواهران استان قم: آقای دكتر عابدینی

 ما در يك جلسه مجزايي كه قبلاً با مدير محترم مركز داشتيم راهبردها، رویکردها، خلاء‌ها و ضعف‌هاي موجود در عرصه پژوهش را بيان كرديم.

این خلاءها و ضعف‌ها در دو حوزه پژوهشی و خروجی‌های پژوهشی بود. طلاب بسیار قوی هستند ولی خروجی‌های پژوهشی آنها بسیار ضعیف است.

یکی از آسیب‌هایی که دیدیم پایان‌نامه‌های سطح 3  و رساله‌های سطح4 مي‌باشد که ناشی از نگاه ترحمی بوده که توسط كارگروه‌هاي علمي به رساله‌های سطح 3 و 4 می‌شد.

ما سعی کردیم این نگاه ترحمی، به نگاه علمی تعهّدی تغییر کند. یعنی طلاب به صورت متعهدانه کار کنند تا آثار فاخر ملّی در حوزه‌ی علوم اسلامی انسانی داشته باشند و إن‌شاءالله بتوانیم کتاب سال جمهوری اسلامی داشته باشیم.

در راستای کیفی‌سازی، چند کار انجام دادیم به ويژه برای خروجی‌های پژوهشی طلاب قوی که با دید کهتری به رساله‌ها نگاه می‌کنند، تا اينكه خروجی‌ها، خروجی‌های تدوینی ‌شود.

 

*       کاهش زمان انتظار طلاب برای تأیید پروپوزال‌ها (بعضی از پروپوزال‌ها در کارگروه‌ها 4 ماه طول می‌کشید که به 20 روز رسیده)

*       تغییر اساتیدی که حوصله و وقت لازم در کارگروه‌ها را نداشتند. (اقدامات جدیدی برای اساتید كارگروه‌ها انجام شد تا جلسات کارگروه‌ها با کیفیت بهتری برگزار شود. بعضاً دیده می‌شد كه در کارگروه‌ علمي 7 پروپوزال پایان‌نامه در يك ساعت بررسي مي‌شد.

*       در موضوعات بین رشته‌ای از مشاورانی که در رشته‌ی دوم تخصص دارند دعوت شد تا یک رساله‌ی سطح3 و یا سطح 4 رساله قوی باشد.

*       بحث راستی آزمایی در حوزه پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها هم به طور جدي دنبال مي‌شود تا اثر خروجی خوبی در بحث‌های علمی پژوهشی داشته باشد.

 

آقاي دكتر عابديني در مورد فعاليت مركز پژوهشي استان قم هم گفت: در مرکز پژوهش‌های اسلامی استان قم که بدون فیزیک و مکان بود کارهایی انجام شده و كارهايي هم در دست اقدام است. كارهايي كه انجام شده عبارتند از:

 

·       مشاوره‌های پژوهشی طلاب

·       تربیت‌ مشاورین، طلاب، اساتید و معاونان پژوهشی

·       بررسی 85 اثر از پایان‌نامه‌ها و رساله‌هائی که دریافت شد و در نهایت 7 اثر به مرحله ارزیابی اجمالی و تفصیلی و بازنویسی و ارتقای کیفی رسیده است.

·       بررسي و ارتقاء كتاب 5جلدي احكام المكلفين تجاه القرآن الكريم كه توسط يكي از كارشناسان فرهنگي مديريت استان قم نوشته شده بود و رساندن آن، به مرحله چاپ و انتشار. انتظار داریم حداقل 300 تا 400 اثر تا پایان سال رصد شود.

 

وي در ادامه افزود: ایجاد حلقه‌های پژوهشی که در دست اقدام می‌باشد، به منظور مساعدت به پژوهشگران در جهت تولید آثار فاخر علمی و کتاب سال جمهوری اسلامی از حوزه استان قم، می‌باشد.

 

 در ادامه جلسه، از کتاب «احکام المکلفین تجاه القرآن الکریم» اولین مجموعه با موضوع احکام مربوط به قرآن کریم كه توسط مركز پژوهش‌هاي اسلامي استان قم به چاپ رسيد، رونمایی شد.

 

معرفی اجمالی این مجموعه:

قرآن کریم محوری‌ترین موضوع در عرصه وحدت میان جوامع اسلامی است. آثاری که تاکنون در زمینه فقه قرآن مشاهده شده با عنوان «الفقه فی القرآن»، یعنی مراجعه به آن برای استنباط احکام بوده است؛ و اثری با عنوان «القرآن فی الفقه» با هدف ارائه احکام مربوط به این کتاب حیاتبخش، آن هم با مراجعه به فقه فریقین تدوین نشده است.

سرکار خانم فاطمه دولتی، محقق و کارشناس حوزه علمیه خواهران استان قم، این مهم را به انجام رسانده و موسوعه 5 جلدی با عنوان «احکام المکلفین تجاه القرآن الکریم» را با همت و مساعدت مركز پژوهش‌هاي اسلامي مديريت استان قم، به مرحله چاپ رسانید.

وی کتاب را در قالب فقه مقارن و با ارائه سرفصل‌‌های مربوط به قرآن کریم که در تمامی ابواب فقهیِ شیعی و اهل سنت پراکنده بود همراه با ادله آن در یک نظم منطقی تدوین نموده که برای تدوین این موسوعه مقارنه‌ای از بیش از 800 مصدر اصلی و فرعی استفاده نموده است.

این اثر افزون بر فوائدی که برای پژوهشگران این عرصه دارد، می‌تواند منبعی برای اساتید دروس حوزوی باشد و با ترویج اشتراک حداکثری در موضوع قرآن کریم، میان فقهای شیعه و اهل سنت دلیلی بر وحدت قرآن شیعی و سنی بوده و جوابی عالمانه به ادعای دروغین تفاوت قرآن شیعه از بقیه مسلمانان می باشد.

این مجموعه ارزشمند با همکاری پژوهشگاه مطالعات تقریبی و معاونت پژوهش حوزه علمیه خواهران قم و با حمایت مدیر استان قم، حجت‌الاسلام والمسلمین تهرانی و نظارت و اشراف جناب آقای دکتر عظیم عابدینی مشاور علمی پژوهشی ایشان، توسط مرکز پژوهش‌های اسلامی حوزه علمیه خواهران استان قم به مرحله چاپ اولیه و رونمایی رسید.

 

این کتاب در نشست مدیر محترم مرکز حوزه‌های علمیه خواهران کشور با مدیر و معاونان مدیریت استان قم به دست حجت‌الاسلام والمسلمین آقای بهجت‌پور رونمایی شد.

در آینده نزدیک شاهد چاپ ویراست دوم و نهایی آن خواهیم بود.

 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حجت‌الاسلام والمسلمين قمرزاده رئيس مركز برنامه‌ريزي مركز:

 

1.     طرح‌ها باید در پازل حرکت تحولی و برنامه‌ي میان مدت سازمان بنشیند.

2.     باید طرح‌ها پشتوانه مطالعاتی داشته باشند و استان بايد در تراز این طرح هایی که اعلام کرده است، برسد.

3.     این نکته مهم است که آسیب شناسی وضع موجود و وزن‌دهی به علل، باید با در نظر گرفتن ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و تحلیل‌های استان قم باشد.

4.     باید به برش استانی در تحلیل محیطی توجه می‌شد و در این جلسه در این باره توضیح داده می‌شد.

5.     در محورهای برنامه پنج ساله اول، از مهم‌ترین مباحث، بحث اقتضائات استان است که باید حتماً مورد توجه قرار گیرد. طبیعتاً نقشه راه لازم است که باید تدبیر شود.

6.      مشکل ضریب جذب و نفوذ ما در کشور و در قم پایین است! برای این موضوع چه تدبیری دارید؟

7.     141000 نفر در مقطع متوسطه دوم و پیش دانشگاهی دانش‌آموز داریم، خوب است براي آن برنامه داشته باشيم.

8.     نرخ داوطلب در قم سیر نزولی داشته که باید بررسی کنیم.

9.     وضعیت تمام شاخص‌های آموزشی در استان پایین بوده.

10. حدود 44 درصد ریزش داشتیم.

11. در 10 سال، حدود 5 درصد دانش آموخته از کل جذب داشتیم!

12. 39 درصد اساتید ما در قم مرد هستند! ظرفیت استاد ما کم است.

13. سن اساتید در میانسالی به بالا هستند.

14. برآورد ما از قم با توجه به ظرفیت‌ها و فرصت‌ها اين است كه، فاصله قم با جایی‌که باید باشد خیلی زیاد است.

15. توجه به برش استانی، استحصال معکوس دلایل و علل از نکات مهم است.

 

 

معاون امور حوزه‌های علمیه خواهران کشور: حجت‌الاسلام والمسلمین واحدی

 

1.     حركت مدیریت استان، خوب است و جهت حرکت معلوم مي‌باشد و تیم موجود در حال آمادگی برای کارهای بزرگ هستند لذا نیاز به حمایت دارند، مشاوران را باید حمایت ویژه کرد.

2.     گزارش استان از یک برش، برش خوبی بود و جای قدردانی دارد.

3.     در موضوع مدارس، مکان و تجهیزات برخی مدارس اصلاً مناسب قم نیست.

4.     در مورد کادر مدارس، خیلی نگران هستم! تقویت کادر در دستور کار قرار گيرد.

5.     در مورد مدیران مدارس استان، تحصیلات 6% از آنها، سطح 1، 18% سطح 2 و 23% سطح 4 می‌باشد.

6.     در مورد اساتید نيز مشکل داریم!

7.     زی و هویت کادر مدارس و طلبه‌ها بايد مورد توجه قرار گيرد، آستین را خوب بالا زده‌اید ولی کار زیادی دارید.

8.     نسبت به هیئت امناء مدارس، در مجموع، ارزیابی 2 مدرسه خوب؛ 4 مدرسه متوسط؛ 4 مدرسه ضعیف؛ 4 مدرسه خیلی ضعیف؛ هستند.

9.     تقاضای مطالعه با نظرسنجی از طلاب را داریم.

10.  تکلیف مدارس بدون مجوز روشن شود.

11.  در مورد فشارهای مدیران و...، استان حمایت شود.

12. در راستای ساخت مدرسه و جذب، نیازمند به یک آمایش هستیم.

13. نگاه درون مدرسه‌ای را بالا ببرید. درون‌نگر باشید.

14. آمار جذب را مورد توجه قرار دهید.

 

 

معاون فرهنگي حوزه های علمیه خواهران کشور: خانم ظهیری

 

1.     مسئولان استان اشاره به طرح‌های تحول آفرين داشتند ولی مایل بودم به موضوع تعامل با نهادها و جهادگران و ... اشاره شود.

2.     در بحث درونی، تربیت مبلغات را داریم كه در فضای آموزشی هم تربیت می‌شوند، و هم کارورزی دارند.

3.     در بحث بیرونی، مبلغات تربیت شده و دانش‌آموختگان توسط نهادهای تبلیغ و ترویج باید به کار گرفته شوند و ارتقا ‌یابند.

4.     اشراب واحدهای فرهنگی و کارهای مهارتی در سیستم آموزشی باید در درون حوزه اتفاق بیفتد.

5.     دو طرح بزرگ در ارتباط با برون حوزه، کنگره شهدا و آسیب‌های اجتماعی است که اشاره شد.

6.     ارتباط با نهادها باید تقویت شود مثلاً در شورای هماهنگی نهادهای حوزوی، جامعه‌الزهرا^{سلام‌الله‌علیها} به صورت نسبی نقش آفرینی دارد ولی ما هم باید پررنگ‌تر عمل كنيم.

7.     بايد به اين نكته هم توجه داشت که هویت اجتماعی طلاب در پرتو کارهای فرهنگی شکل می‌گیرد.

8.     هرقدر می‌توانیم از ظرفیت دانش‌آموختگان استفاده كنيم.

9.     ضعف در برنامه‌های فرهنگی طلاب مقطع سیکل، سطح سه و سطح 4 در تمام استان‌ها عمومیت دارد و عمدتاً برنامه‌های فرهنگی ناظر به نیاز و اقتضائات سطح دو است.

10. تأسیس مدارس معارف خیلی مهم است و در این خصوص باید جلسه بگذاریم.

 

 

سرکار خانم افشار(نماينده معاون آموزش مركز)

 

1.     موضوع فرایند تحصیلات تکمیلی و نیمه تمام ماندن روند تحصیل، نیازمند آگاهی بخشی به طلاب در اهداف و مأموریت‌هاست.

2.     تعداد طلابی که بعد از سطح 2 وارد کارشناسی ارشد دانشگاه می‌شوند، تعداد قابل توجهی است که انتظاراتشان در حوزه برآورده نشده است.

3.     گسست محتوا با مهارت که ما خودمان بیشترین سهم را برای این چالش داشتیم.

4.     گزارش برش استانی در مصاحبه‌هایی که برای آنها داشتیم، نشانگر وجود اشکال در مشاوره‌های تحصیلی است درحالی که با یک مشاوره ساده تحصیلی می‌توانستند برگردند ولی مدارس برای حل چالش‌ها، این وقت را نگذاشتند. لذا معاونان آموزشی مدارس باید مشاوره‌های تحصیلی را جدی بگیرند.

5.     موضوع ریزش‌ها خیلی جدی است باید توجه کنیم.

 

 

جناب آقای محمدی‌زاده معاون منابع انساني و پشتيباني مركز:

 

 1.     مکان ستاد قم را قول می‌دهم که حل شود.

2.     مدارس استان قم نسبتاً سطح مناسب‌تری از نظر ساختمان دارند.

3.     نیروی انسانی خوبی دارید و این بسيار مهم است.

4.     منایع پایدار را از قم استارت زدیم.

5.     جامعه خیرین را باید از قم و با اصلاحاتي راه‌اندازي كنيم.

6.     شركت مدارس ما در صندوق سرمایه‌گذاری باب خیری است از نظر سرمایه‌گذاری.

 

 حجت‌الاسلام والمسلمين ربانی به نمايندگي از معاونت پژوهش مركز

 

1.     تشکر از ارائه گزارش ارزشمند، شروع امیدوارانه و چشم‌انداز تحول گرایانه را مشاهده مي‌كنيم.

2.     حوزه قم همواره شاهد تغییرات مکرّر بوده که خیلی رنج‌آور بود و آثار سوئی را برجا گذاشت و لکن اكنون به ثبات رسيده است.

3.     به نظر می‌رسد از آثار ارزشمند حاج آقا تهرانی این است که هم فضای ثبات را به زیبایی ایجاد کردند و هم آثار سوء وضعیت قبل را کنار گذاشتند و از آن عبور کردند. تردید را کنار گذاشتند و به سرعت با وضعیت جدید کنار آمدند و شتاب و حرکت لازم در فعالیت‌ها داشتند.

4.     از نقاط ارزشمند فعالیت مدیریت جدید و نکات طلایی، گزارش‌های خوب کیفی در پژوهش‌های طلاب است.

5.     میانگین نمره  446 پایان نامه در سطح 3، 21/18 است؛ میانگین نمرات سطح دو 5/18 است و میانگین نمرات مقالات پایانی 449 نفر 44/17 است.

6.     در مورد کاهش زمان فعالیت پژوهش‌های تحصیلی، کاهش خیلی خوبی داشتیم  این عدد در سال 1392 دو هزار و صد روز بود که در سال 1398 به 498 روز رسیده است.

7.     در مورد مهارت افزایی اساتید پژوهشی و ارتقاء و مهارت‌یابی، گزارش‌های خوبی ارائه شده است.

8.     حضور موثر قم در فراخوان‌های پژوهشی ارزشمند است. از قبیل 160 اثر در علامه حلی و 33 اثر در جشنواره رشد.

9.     حضور استان قم در انتخاب استعدادهای برتر هم کارنامه قابل دفاعی دارد.

 

و امّا نكات چالشي:

 

1.     مدارس استان قم، ویژگی خاص خود را دارند چرا که با حوزه علمیه برادران مقایسه می‌شوند و لذا تعاریف خاص خود را خواهند داشت.

2.     مدارس کاشان و آران و بیدگل با توجه به جایگاه و ساختاری که دارند مخاطبان خوبی می‌توانند داشته باشند.

3.     مدرسه معصومیه که یکی از نقاط کانونی است باید مورد توجه قرار گیرد. مرکز پژوهشی آنها استمرارش مهم است.

4.     حوزه علمیه استان قم باید به عنوان یک مرکز معین پژوهشی قرار بگیرد.

5.     فعال شدن مرکز پژوهشی قم مهم است.

 

 

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران کشور: حجت الاسلام والمسلمین بهجت‌پور

 

1.     بر اساس داشته‌هایتان حرکت کنید. نیت‌ها، نگاه‌ها، اندیشه‌ها و برنامه‌ها، داشته‌های شماست. قرآن مي‌آموزد كه صدیقین چشمشان به آسمان است. خدای بزرگ می‌گوید: تو انفاق کن من زیادش می‌کنم. خدا وعده داده، راهش هم پیدا می‌شود. قرآن مي‌گويد: حقیقت را ببین و گام‌ها را محکم بردار. برای رسیدن به آرزوهایت کوتاهی نکن ولی به قدر توانت کار کن.

2.     از اینکه شما یکدست و هماهنگ و هم‌افزا و با صفا شدید خیلی لذّت بردم. این یکصدایی و اشتها براي به جلو رفتن و مکمّل هم بودن و روحیه تحول در مجموعه، برایم خیلی جذّاب بود.

3.     کارشناسی برنامه 5 ساله را جدّی بگیرید و بر اساس پیش‌بینی‌های قابل تحقق جلو بروید. آرزوهای بلند خود را در یک نگاه 5 ساله سامان دهید. تلاش کنید شاخص‌ها را برای 5 سال آینده مشخص کنید که چطور جبران می‌کنید. در قد و قواره‌ای که برای حوزه دیده‌اید در یک نگاه 5 ساله معیار تعیین کنید و برنامه 5 ساله را دقیق مطالعه کنید.

4.     یک تصویر روشن از آینده تحول داشته باشید و برای ما این تصویر روشن را ایجاد کنید.

5.     توسعه سطح دو در قم حتماً ضروری است ولی این اولویت ما نیست و در قم به سمت مدارس سطح سه و چهار بروید و کشور را تأمین کنید.

6.     6000 استاد خانم و آقا در کشور داریم. حال بايد اساتيد را با مدارك تحصيلي بالاتر تأمين كنيم و قم باید مرکز تربیت مدرس کشور شود.

7.     پیشنهادم این است که معاونین تخصصی مدیریت استان قم در شوراهای معاونت‌هاي مرکز حضور داشته باشند تا ارتباط مرکز و قم ارتباط وثیقی شود و برخی مأموریت‌ها بر عهده قم قرار بگیرد.

8.     در بخش فرهنگی، معاونت فرهنگی وظیفه‌اش این است که طلبه‌ها را به کار گیرد. نباید یک معاون فرهنگی خودش سرش شلوغ باشد. باید طلاب را به کار گیرد. طلبه باید کنشگر فرهنگی و اجتماعی بار بیاید. فعال کردن انجمن‌ها و کانون‌های طلبگی خیلی مهم است. طلبه‌ها را وارد کنید. در تحول، جوان لازم است. جوانی که خودش مشکل را فهمیده. آن وقت است که شاید تحول رخ دهد. سیستم‌ها معمولاً قبرستان ابتکار عمل و نوآوری هستند.

9.     مسائل حوزه‌ي فرهنگ را با نگاه به کف جریان واقعی و حقیقی کشور، رصد کنید و تحلیل کنید.

10. راجع به رتبه استان، باید قم خودش را به آنجا برساند. باید تحصیلش کند و بازوی فعالیت‌های ملی شوید. اگر بازو شوید من آماده‌ام که بخشی از نیروهای ستاد بیایند استان قم. مركز را در یک پروسه، سبک کنید و به استان قم ببرید. هر چه ظرفیت بالا رود مرکز مدیریت حتماً حامی خواهد بود.

11. بر برون‌دادهای اثرگذار پژوهشی خیلی تأکید می‌کنم. در حوزه‌ی پژوهش‌های دینی، کتابخانه‌های دنیای اسلام را از خواهران پر کنید.

12. چند درصد از کتاب‌های درسی را خود خواهران نوشته‌اند؟ در این جهت تلاش کنید.

13. در مسئله تحول باید بتوانیم اساتید، مدیران، کادر و طلاب مدارس را با خود همراه کنیم. همه باید بفهمند. نباید ابهام باشد، اگر ابهام باشد، فشار روی خود شما می‌آورد. بزرگترین نقطه اتکا وقتی است که شما قاعده را بتوانید با خود همراه کنید. باید سخن طلاب را به عنوان یک فرصت برای تحول در نظر بگیرید. تحول و نگاه تحولی را باید با بدنه هماهنگ کنید و کمک کنید در فهم. تحول‌گراهایی که نخبه‌گرا هستند حتماً شکست می‌خورند ولی تحول‌گراهایی که مردم‌گرا هستند موفق می‌شوند. عینک ما در تحول، حضور در قاعده است و همزبانی با کسانیکه از حوزه رفتند و گله داشتند و با ما قهر کردند و از ما ناامید شدند. باید مدارس و... را همراه خود کنید تا بتوانند هزینه تحول را بپذیرند. مطمئن باشید با نوشته شدن یک طرح جامع و همه جانبه اصلاً تحول رخ نمی‌دهد. تیم خود را پیدا کنید و اقدام کنید.

14. دروس اقتضائی نهايي شود.

15. تمرکز روی خلق ثروت هم باید داشته باشیم. وضعیت کشور ما از نظر ثروت خوب نیست. حتی اگر خوب باشد مناسب نیست که روحانیت از آن ارتزاق کند. نباید بگوییم من برنامه دارم ولی پولش را شما بده.

16. ما اصلا به شاخص‌های مرسوم قانع نیستیم. باید حساب قم کاملا جدا باشد.

17. نگاه درون مدرسه‌ای را ارتقا دهیم.

18. شورای هماهنگی نهادهای حوزوی حتماً باید تقویت شود و حوزه قم با استفاده از این ظرفیت، مرکز ثقل فعالیت‌های فرهنگی و تربیتی و سیاسی شود.

19. تک تک معاونان با معاونان مدرسه ارتباط بگیرند و در کنار اینها، سفرهای دسته جمعی داشته باشید.

20. گزارش‌ها خیلی شوق آفرین بود. خیلی از جلسه استفاده کردم خیلی ممنونم آرزو می‌کنم ماحصل این جلسه یک نشاط مضاعف باشد.

 

 

والسلام علیکم و رحمةالله

 

 

لینک آلبوم تصاویر نشست