به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خواهران استان قم، نوزدهمين جلسه سير مطالعاتي "در سایه نهج البلاغه"با حضور طلاب و جمعی از اساتید از سوی معاونت پژوهش مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) قم به صورت برخط در سامانه اسکای روم برگزار شد.
در این جلسه، خانم معصومه رمضاني، استاد حوزه، به بیان ترجمه و شرح حكمت157 تا 170 پرداخت.
وی در توضيح حكمت 157 گفت: خداوند تمام وسايل هدايت، نجات و سعادت را در اختيار مردم گذاشته است، آيات قدرتش را در پهنه آفرينش نشان داده و درسهاى عبرتش را درباره اقوام پيشين در برابرمردم قرار داده است. بايد چشم گشود و آثار او در عالم و سرنوشت اقوام گذشته را با چشم خود ديد.
خانم رمضانی، در توضيح حكمت 158 یادآور شد: گاه دوستان، به ويژه زمانى كه مدت دوستى طولانى باشد، بىمهرىهايى در حق يكديگر انجام مىدهند، اگر باب گله و سرزنش و مقابله به مثل گشوده شود، ممكن است اين شكاف روز به روز بيشتر شده و نامهربانىها به شكل تصاعدى پيش رود و چه بسا رشته اخوت و دوستى از هم گسسته شود؛ اما اگر به جاى مقابله به مثل، مقابله به ضد انجام شود، آنگونه كه امام علی عليه السلام در اين گفتار حكيمانهاش فرموده است، به زودى اين وضع پايان مىيابد و شخص خطاكار از كرده خود پشيمان مىگردد و در مقام جبران بر مىآيد.
وي، شعار «أَلْيَوْمَ يَوْمُ الْمَرْحَمَة» پيامبر اكرم صلوات الله عليه را بعد از فتح مكه وصدور فرمان عفوتوسط اميرمؤمنان على عليه السلام، بعد از جنگ جمل را نمونه بارز اينگونه رفتارها معرفي كرد.
خانم رمضانی، در توضیح حكمت 159ابراز داشت: ما نمىتوانيم بگوييم چون در شريعت اسلام، سوء ظن و تجسس حرام است، رفتن در مواضع تهمت مانعى ندارد. همانگونه كه ارتكاب گناه ممنوع است، فراهم كردن زمينههاى گناه براى ديگران نيز ممنوع است.
استاد حوزه، همچنين در شرح حكمت 160 خاطر نشان کرد: بسيار بودند كسانى كه چون دستشان به حكومت نرسيده بود، دم از حق و عدالت و مشورت و واگذارى كار مردم به مردم مىزدند؛ اما هنگامى كه بر مركب مراد سوار شدند و حكومت را در اختيار گرفتند، بناى استبداد گذاشتند؛ نه به نصيحت كسى گوش دادند و نه به دوست و دشمن رحم كردند و خودكامگى را در حد اعلا در برابر رعايا انجام دادند. اين مطلب به قدرى شايع بوده و هست كه به صورت ضربالمثلى درآمده است.
استاد نهج البلاغه خواني، درتاكيدحكمت161 كه به مشورت تشويق مي كرد، اذعان داشت: قرآن مجيد هم به مؤمنان دستور مشورت مىدهد «َأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُم» و هم به رسول اكرم صلى الله عليه و آله كه عقل كل بود، در اين باره امر مىكند. «وَشَاوِرْهُمْ فِى الْأَمْرِ».
وی به تناسب حكمت 162 بر حفظ اسرار تاكيد كرد و افزود:منظور از سرّ، امورى است مربوط به انسان كه اگر ديگران از آن آگاه شوند، ممكن است مشكلات عظيمى براى وى فراهم سازند.
استاد حوزه، در حكمت 163 به آثار زيانبار فقر و تهى دستی اشاره كرد بر لزوم اطاعت از خداوند تاكيد و به حديث معروف رسول اكرم صلى الله عليه و آله در اين باره با اين مضمون "نزديك است كه فقر انسان را به مرحله كفر برساند"اشاره کرد.
خانم رمضاني، حكمت 164 را، برگرفته از آيات قرآن مجيد دانست كه دستور مىدهد در برابر بدىها، نيكى كنيد تا دشمنان شما در برابر شما نرم شوند و دوست گردند.
وی با اشاره به حكمت 165 افزود: ما هرچه داريم از ذات پاك پروردگار است و در هر كار و قبل از هر چيز، بايد مطيع فرمان او باشيم، بهشت و دوزخ در دست اوست، ثواب و جزا به حكم او، عزت و ذلت در اين دنيا نيز از ناحيه اوست. با اين حال چگونه ممكن است ما به اطاعت مخلوقى درآييم كه او فرمان معصيت خالق را صادر كرده است. اين نهايت بىخبرى و ضعف ايمان و نادانى و ناسپاسى است.
خانم رمضاني تصریح کرد: امام علی عليه السلام، حكمت166را در پاسخ كسى كه از آن حضرت پرسيد: چرا شما در گرفتن حق خود در امر امامت شتاب نكرديد، فرمود:«براى انسان عيب نيست كه حقش به تأخير افتد. عيب آن است كه چيزى را كه حقش نيست، بگيرد».
وي در توضيح حكمت 167، ريشه خودپسندى را حب ذات افراطى دانست، آنگونه كه انسان نقاط مثبت خود را بزرگتر از آنچه هست، مىبيند و ضعف های خود را هيچگاه نمىبيند و يا كمتر از آنچه هست، می پندارد؛ در واقع خودپسندى و اعجاب به نفس، يكى از حجابها و موانع شناخت و معرفت است.
خانم رمضانی تصریح کرد: در حكمت 168 به كوتاهى عمر انسان در دنيا اشاره شده و در حكمت 169 ، به كسانى كه حق را با تمام ظهور و بروز آن فهم نمىكنند، هشدار داده شده است. در حكمت 170 نيز آسان تر بودن ترك گناه از تقاضاى توبه مطرح شده که داستان مرد عابد بنياسرائيلي می تواند مثال خوبی برای آن باشد.
در پایان جلسه، استاد حوزه علمیه خواهران، به بيانيه گام دوم انقلاب در مورد " فاصلهی میان بایدها و واقعیتها " اشاره کرد و اظهار داشت: جمهوری اسلامی، متحجّر و در برابر پدیدهها و موقعیّتهای نو به نو، فاقد احساس و ادراک نیست، امّا به اصول خود بشدت پایبند و به مرزبندیهای خود با رقیبان و دشمنان، حساس است. با خطوط اصلی خود هرگز بیمبالاتی نمیکند و برایش مهم است که چرا بماند و چگونه بماند. بیشک فاصلهی میان بایدها و واقعیّتها، همواره وجدانهای آرمانخواه را عذاب داده و میدهد، امّا این، فاصلهای طیشدنی است و در چهل سال گذشته در مواردی بارها طی شده است و بیشک در آینده، با حضور نسل جوان مؤمن و دانا و پُرانگیزه، با قدرت بیشتر طی خواهد شد.
در نهايت طلاب موظف شدند به صورت اختیاری اين هفته نيز در مورد موضوع صبر و ظفر در حکمت ها پژوهش کنند و خلاصه مباحث را به معاون پژوهش مدرسه تحويل دهند تا بهترین خلاصه ها و پژوهش ها از سوی معاونت پژوهش گزینش شود.