بسم الله الرحمن الرحیم
رویداد بزرگ آموزشی محیا وبینارهای عرصه طلاب
وبینار شماره یک: نقش انگیزه در پیشبرد اهداف تحصیلی
مدرس: جناب حجه الاسلام و المسلمین آقای نصراللهی
امام صادق (ع): بحق أقول لکم إنکم لا تصیبون ما تریدون إلا بترک ما تشتهون. ولا تنالون ما تأملون إلا بالصبر على ما تکرهون.
حرکت در راستای اراده نیازمند کنار گذاشتن مشتهیات است. طلب علم و معرفت از همین مقوله است. قرب به امام زمان هم مثل همین است. از قضا در این دنیا مسیر زندگی ما از مسیر سختی ها می گذرد.
خداوند در حدیث قدسی می فرماید: چند چیز را چند جا قرار دادم بندگانم در جای دیگر می جویند من راحتی را در آخرت قرار دادم در دنیا می جویند. دنیا محفوف به مکاره است.
مثال عینی عرض کنم از سال اول طلبگی و ریزش بیست نفر از نود نفر در همان ابتدای ثبت نام که فضا را دیدند و رفتند. بخش دیگری پایان سال که رفتند برنگشتند که دوری از خانواده سخت بوده، عده ای هم در سال دوم و سوم ترک کردند احساس کردند که آمدیم حوزه که خدا باشد و الهیات باشد درس ها خیلی زیاد است. در چرخ دنده های خشک علوم ادبیات عرب افتادیم آمده بودیم برای نمازشب همه کتابها اخلاق و معنویت است....رفتیم بالاتر تعدادی متاهل شدند و ریزش کردند که سر کار بروند و تامین معیشت کنند....عملا دلشان خوش بود که نامشان سرباز امام زمان است در حالی که شرکت در کلاس فقط برای حضور و غیاب است در واقع از طلبگی خارج شده بود یعنی خروج پنهان از طلبگی....پایه های بالاتر در سال شش و هفت عنوان می کنند مزه ای ندارد طلبگی که به بی معنایی و بی حوصلگی رسیدند....
در نقطه مقابل این افراد، افرادی را هم تجربه عینی داشته ایم که وقتی آمدند بیشتر جدی شدند به این نتیجه رسیدند که می توان کار مهمی انجام داد، با زبان دین و قرآن دارم آشنا میشوم از کلام اهل بیت سردربیاورم...کتابهای بزرگان دین را بفهمم....بیشتر انگیزه گرفتند و در کار جدی شدند در سالهای بعد تاهل هم به این نکته رسیدند که حالا در کنار سختی های معیشتی، پس حق مطلب را ادا کنم....بار خودم را ببندم که اگر رفتم جای دیگر مفید باشم.در درسها و کارگاه های جنبی هم شرکت کردند مثل کارگاه های کاربردی. این می شود نیروی ویژه، تکاور و کاماندویی بودند که کامل علمی و در عملیات خلاق و در اجرا توانمند و کار تیمی می دانستند. در سالهای طلبگی این دو نوع طلبه را مواجهه کرده ایم.
چه اتفاقی می افتاد که انگیزه کم میشود سردرگم میشوند و ...در نقطه مقابل برخی خیلی قوی طرحی نو درمی اندازند.مقایسه کنیم ببینیم به چه می رسیم:
راهکارهای افزایش انگیزه:
الف) تصحیح تصور از هویت طلبگی:
تصور های نادرست از طلبگی:
- دسته پرانگیزه تلاشگر پرشور کسانی بودند که قبل از ورود به طلبگی تصویرهای درستی داشته اند. برخی دنبال مدرک آمده اند حوزه، یا تصویرهای مشابه در طول طلبگی دچار افت انگیزه میشویم....با فرآیندهای علمی حوزه و مباحثه نمی سازد یا اوج خستگی فرزندآوری و کار خانه و ملاحظه همسر و برنامه ریزی دقیق علمی نمی سازد.
- تصور نادرست دوم: برخی با آن دید می آیند که در بد حادثه برویم آنجایی که جامعه خراب و آلوده است از این جامعه افت زده به قلعه حوزه پناه ببریم در معرض آسیب نباشیم به آرامش برسیم.اینکه خوب است مگر حوزه محل آرامش افراد متدین است؟ بله اما هر حوزه ای محل آرامش نیست حوزه علمیه هم آفات خود را دارد از یک ناآرامی به ناآرامی دیگر می رسیم ناراحتی و دلخوری و وسوسه های شیطان و رقابتهای منفی ووو لذا ممکن این به ارامش نرسد.
حوزه مأمنی است از بسیاری آسیب ها اما فقط این نیست هدف اصلی فهم عمیق و گسترش و بسط مفاهیم دینی استصرف مأمن را بخواهد همین را می طلبند دنبال کسی مهارت های تبلیغی و پایان نامه نویسی و امتحان و مباحثه نمی رود تحمل نمی کند پس انگیزش لازم را نخواهد داشت.
نمی شود که بروند. هم دسته اول هم دسته دوم بروند سمت هدف صحیح و انگیزه های عقلانی گروه اول تصویر اشتباه مدرک گروه دوم مأمن شود.
- تصور سوم اشتباه از حوزه این است که با روحیات معنویت و ارتقای اخلاقی وارد حوزه شویم و هیچ هدف دیگری نداشته باشیم.اینها که درست است چرا با معنویت مخالفی ؟ نه نه اینطور نیست همه موظفیم دنبال سیر و سلوک باشیم ان الانسان لفی خسر اگر مشغولیت جدی به تهذیب اخلاقی نداشته باشد نمی شود. این که وظیفه همه جامعه است طلبه هم وظیفه تعلیم و ترکیه دارد اگر انسان هستی باید دنبال سیر و سلوک باشی قد افلح من ذکیها.مسئله این است که آیا حوزه برای این تعبیه شده؟ خیر اون دسته ای که در کنار این دغدغه شناخت و تبلیغ درست دین را دارند....راننده تاکسی اگر نماز شب نخواند ما را می رساند اما طلبه اگر نماز شب نخواند برای رساندن از الف به ب فرزند در معنویت دچار خلل است. اما کسی که تنها به این هدف آمد که یک سری احکام و چند حدیث و مداحی بروم و اعتکاف و نماز شب و ... همین کافی باشد این یک انسان غیر طلبه عالی هستی.اما طلبه نیستی وظیفه طلبگی را انجام نداده ای اصلاح کنیم سیستم طلبگی خود را.سیستم ناوبری به کشتی می گوید کجایی هدف کجاست و چگونه برو تا به هدف برسی. دغدغه باید بشود قهم خوب دین و انتقال به جامعه اگر این شور به جان ما افتاد انگیزه طلبگی حداکثر است. قبل ورود تصویر پرستی دارند یا در اولین فرصت، تصویر را اصلاح میکنند
سه تصویر اشتباه را گفتیم.
ب) عامل دوم انگیزه بالای طلبگی عامل خود درمانی است که مدام در حال خود نظاره کند
کسی که از خودش برای خودش موعظه گر قرار ندهد هلاک میشود
خودش به خودش مشاوره و موعظه بدهد. همه انسانها بر اثر گذر رزمان دچار افت انگیزه میشویم روزهای اول زیارت خیلی پرشور است روز اول شروع به برنامه ریزی خوب است کم کم خراب می شود این نقطه ضعف را شناخته و با خود درمانی برویم سراغ راهکارهای افزایش انگیزه مثل: مطالعه و مرور تفکرات و اندیشه های که هویت و انگیزه طلبگی را تقویت می کند
طلبگی یک شغل نیست یک حماسه است طلبه می شود و می ماند او در حال خلق حماسه ای بزرگ است...در شرایطی که برخی افراد دنبال تبلیغ بی دینی طلبه ماندن و حرکت در راستای طلبگی
افرادی هستید که دارید حجت خدا را یاری می کنید. در کره زمین میدانیم اکثریت غیرمسلمانان مسلمانان اقلیت هستند. در بین اقلیت مسلمانان شیعه اقلیت است دوباره در بین شیعیان هم دارای حکومت شیعه نیستند توقعی نیست پرچم دار حکومت شیعی در جهان باشند. از بین شیعیان عالم اقلیتی در حکومت اسلامی اند و در اینجا هم اقلیت دغدغه بسط و گسترش و اقامه دین را دارند. در این اقلیت تعداد محدودی طلبه میشوند که شما این جمعیت محدودی که کل عالم منتظر شماست که فرهنگ اصیل تشیع را گسترش دهید به کل عالم خاکی باید زمینه ساز ظهور باشید. مسیولیم که به همه عالم جواب پس دهیم چرا زمینه ساز ظهور نبودیم تمدن اسلامی را گسترش ندادیمکتابهای آقای عالم زاده نوری در خصوص هویت طلبگی را بخوانیم. دومین انگیزه بخشی نشست و برخاست در محفل علمای بزرگ است صرف دیدن عالم و شنیدن اصوات او اثرگذار است.
ج ) سوم: خاطرات علمای بزرگ را بخوانیم سرگذشت نامه علما را بخوانیم در میان کارها و زمان هوای از دست رفته....
تاریخ مجاهدت علمای بزرگ را بخوانیم که چگونه در حکومت جور پرچم حکومت را بلند کردن. حالا ما باند نکنیم مرحوم سید نعمت الله جزایری برای کار علمی خربزه را که تمام شده بود پوست خربزه را خشک و تلیا در آب که بتواند انرژی مطالعه داشته باشد. مرحوم بافقی به زن شاه تذکر حجاب می دهد
شهید مطهری برای فرار از گعده های بیهوده کفش را داخل حجره می‌برده که کسب نفهمد در اتاق است
مقام معظم رهبری وقتی رئیس جمهور بوده بعد از پایان مشغله های روزمره روزی یک ساعت مطالعه می کرده اندابن خاطرات و ابن داستان ها انرژی می دهد
د) چهارمین راهکار رسیدگی به اوضاع جسمی است کم تحرکی افت جدی است. با نگاه به اجداد مشکلات زندگی بیشتر بوده ظلم ها در محیط خانواده طاقت فرسا بوده اما اضطراب کم بوده چون در تحرک و فعالیت های پرانرژی اضطراب خالی میده زندگی ها پر از سکون شده. ورزش و تغذیه مناسب و اگرنباشد نمی شود. یکی از عوامل مهم بی انگیزگی و بی حالی کمبود آهن در خون است....
تغذیه مفید و به اندازه و ورزش
ه) پنجمین افزایش انگیزه: کارهای کوتاه مدت زود بازده تعریف کنیم. پرونده های بزرگ و حجیم باز نکنید نمودارکشی کل اصول مظفر خیلی بزرگ است خوب است در کنار اینها با خودمان قرار بگذاریم روزی ده دقیقه آسیب نوجوان و راهکاری را بنویسم هر روز سی برگه با سی راهکار....
تعجب می کنید آن قدر می شود که که می توان چاپ کرد روحیه می گیرد موفقیت و حس به پایان بردن کاری بسیار موثر در انگیزه است.
دعاهای مرتبط با مضمون وبینار
معاونت آموزش استان قم/ تابستان 1402
